DE AMSTERDAMSE WATERLEIDING DUINEN
Hoe verloopt de bouw van de Atlantikwall?
De eerste jaren van de oorlog ! beheerste Duitsland het strijdtoneel, een vijandelijke tegenaanval lag buiten hun verwachtingen. De bouw van een Kustverdediging kwam dan ook | slechts traag op gang, de posten die de SS al in 1940 aan de kust plaatste (zgn. „Kiistenwache") stelden niet veel voor. Aan het 9 km lange strand voor de | duinwaterwinplaats waren in Kiistenwache 13 en 14 slechts 2 onderofficieren en 20 manschappen gestationeerd, extra bewapend met 2 lichte mitrailleurs. Pas begin 1942 vaardigde het Duitse opperbevel richtlijnen uit om de kustverdediging goed op te bouwen. De SS had onze kust toen al enige maanden de rug toegekeerd en was ook bij Zandvoort vervangen door eenheden van de Wehrmacht. Overigens werd de hele oorlog door geschoven met legeronderdelen. Onderstaand staatje geeft een overzicht van de in Zandvoort gelegerde troepen, die ook in de waterleidingduinen werden ingezet.
Juni 1940-maart 1941 Regiment SS „Deutschland Maart 1941 mei l942 82 Infanterie Divisie, Infanterieregiment 331. Mei 1942-februari 1943 167ste Infanterie Divisie, Grenadier Regiment331,(T). Februari 1943-april 1944 16e Luftwaffe Feld Division (V). April 1944-augustus 1944 347ste Infanterie Divisie (W). Augustus 1944-mei 1945 703e Infanterie Divisie, Grenadier Regiment 219 (X).
(T) Onder meer aangevuld met Poolse volksduitsers. (V) Aanvankelijk Duitsers, van mei t/m augustus 1943, Indiërs, daarna Georgiërs. (W) Dezelfde Georgiërs bleven, maar werden bij een ander onderdeel ingedeeld. (X) De 347e Infanterie Divisie trok weg van de Hollandse kust, de Georgiërs bleven voorlopig in Zandvoort; 6 februari 1945 werden ze door Kaukasiè'rs van Texel vervangen.
De verdedigingsmaatregelen in de duinwaterwinplaats vielen in hoofdzaak onder de werkzaamheden van de in Zandvoort gevestigde staf. Het Zuiden en Zuidoosten werden echter bij Hillegom ondergebracht, waar de verdediging beperkt van opzet was. Als bouwsteen voor een verdedigingsgordcl die op naam „Stützpunktgruppe Zandvoort" (steunpuntgroep Zandvoort) droeg, waren de duinen van groot belang. Het territorium van deze steunpuntgroep was aan de landzijde omsloten en beveiligd door anü-tank maatregelen; hoge betonnen muren en nog hogere aarden wallen moesten de vijand buiten houden. In de duinwaterwinplaats maakten de bezetters bovendien handig gebruik van de reeds aanwezige kanalen om hun tankverdedigingsgordel te voltooien. De tankgordel vormde een afbakening en was een moeilijke hindernis die een geallieerde aanval tot staan moest kunnen brengen. Om dit taktische voordeel maximaal te benutten bouwden de Duitsers langs de tankgordel versterkte stellingen van waaruit ze een naderende vijand konden bestoken. Zulke versterkte stellingen noemde men steunpunten. Deze steunpunten werden ook langs het strand gebouwd. Op afbeelding l is een overzicht gegeven van de belangrijkste steunpunten en andere verdedigingsmaatregelen.
De bouwstop in Nederland vanaf 1942 zorgt voor veel bedrijvigheid bij de Nederlanders bij het bouwen van de Atlantikwall - nergens anders is geld verdienen in de bouwsector. Sommigen laten zich zelfs omscholen om in de bouw te kunnen werken.
BUNKERS GETELD IN 1955 DOOR BRV
LET OP ONDERSTAANDE PDF BESTAND BEVAT OOK DE BUNKERS STELLING ZUIDZAND.EN ZANDER
TEVENS DE CODERINGEN VAN DE AMSTERDAMSE WATERLEIDING DUINEN.BIJVOORBEELD COMPLEX R OP DE PDF FILE GEEFT LINKS AAN HOEVEEL BUNKERS ER WAREN ZIE VOORBEELD.
Een batterij „Heeres-Küstenartillcrie" met 4 kanonnen van 15 cm was gestationeerd op het Rozenwaterveld. De kanonnen stonden op een vaste geschutsvloer met een achthoekige stenen borstwering en konden rondom vuren. Hoog op de Rozenberg was voor deze batterij het vuurleidingscentrum ingericht. Binnen de rechthoekige draad versperring die deze stelling omsloot lagen ook de manschappenonderkomens en munitiemagazijnen. Voor het vervoer van de zware 15 cm projektielen waren betonnen wegen aangelegd tussen de magazijnen en de kanon opstellingen
DEZE BUNKER IS NIET TE BETREDEN
Complex Q --Tonnenberg
Volgens kaart waren hier 2 tobruks en 2 manschappen verblijven
Heden ten dage 2019 zijn op deze berg nog maar 1 tobruk aanwezig (ondergewerkt ) en 1 manschappen verblijf (nu vleermuisonderkomen)
Op deze berg stond een flak afweer geschut
Restanten van de gesloopte manschappen verblijf zijn nog te vinden aan de flanken van de berg nabij het vleermuisonderkomen de andere tobruk is geheel gesloopt en niet meer te traceren.
Complex P-- Stokmans berg
Dit gebied loopt eigenlijk achter parkeerterrein tot de berg zelf Hier lagen totaal
7 woonschuilplaatsen-1 wc bunker-2 watertank bergplaatsen-2 waterberg plaatsen
1 gevechtsschuilplaats-3 tobruks
Van deze stelling is de gevechtsschuilplaats opgeblazen dat is die vreemde bult achter het parkeerterrein-3 tobruks zijn nog aanwezig-2 watertank bergplaatsen zijn gesloopt
Wat niet op de kaarten vermeld staat is dat er ook nog een garage schuilplaats is deze is nog geheel intact
LOOPGRAVEN
4 Manschappen verblijven-1 privaat -1 waterberg plaatst -1 watertank berg plaatst-1 tobruk
complex T-- EZELENBERG
MAART 1979
Eerder die week werd bij het verwijderen van nog in de duinen staande bunkers uit de tweede wereldoorlog in een van die bunkers een hoeveelheid explosieven van zwaar kaliber aangetroffen. Ook hier moest de explosieven opruimingsdienst er aan te pas komen om de granaten at' te voeren.
25 manschappen bunkers-1 gevechtsschuilplaats-1 munitie bunker -1 kantine bunker-
1 wc bunker-2 bergplaatsen
Deze kantine bunker lag ook op het vlak van de Ezelenberg helaas heeft de toenmalige beheerders het nodig gevonden bijna alle bunkers te slopen .
Ook deze kantine bunker is gesloopt in 1979 wat over is gebleven zijn de brokstukken bedekt door een grote berg zand.
Dus deze bunker bestaat alleen nog maar uit foto,s
woonbunker deze bestaat gelukkig nog wel.in 2020
BADHUIS
GESLOOPT MUNITIEBUNKER
GESLOOPT WOONBUNKER
DUBBELE WC BUNKER
COMPLEX U --VOGEL-EILAND
7 WOONSCHUILPLAATSEN-3 WATERTANK PLAATSEN-1 WC BUNKER
1 WATER BERG PLAATST-4 TOBRUKS
COMPLEX W-PANNELAND
4 WOONSCHUILPLAATSEN-1 GESCHUTSOPSTELLINNG-4 TOBRUKS
1 WC BUNKER-1 WATERPUT-1 MUNITIE BERG PLAATST- 1 WATERPUT
COMPLEX X -BEGIN KIPPENDELLEN
1 GEVECHTS SCHUILPLAATST-1 WC BUNKER-1 PRIVAAT-
Complex y en AA LOCATIE KIPPENDELLEN
3 WOONSCHUILPLAATSEN-2 WC BUNKER 7 - TOBRUKS-3 LEVENSMIDDELEN BERG PLAATST
COMPLEX -C schuster kanaal
1 levens middelen bergplaatst-3 woonschuilplaatst -1 munitie bergplaatst
complex DD- buitenkant kanaal
2 wc bunkers -1 tobruk -1 woonschuilplaatst
COMPLEX BB -KROMME SCHUSTER KANAAL
1- LEVENSMIDDELEN BERG PLAATST- 2 TOBRUKS-1 GEVECHTSSCHUILPLAATST- 1 WATER TANK BERGPLAATST - 1 BERGPLAATST
COMPLEX V- Bunkerberg
27 woon schuilplaatsen-2 wc bunkers-3 munitie bergplaatsen-5 tobruks-1 gevechts schuilplaatst-2 levensmiddelen bergplaatst.
COMPLEX !! -ORANJE KOM ( GEEN GEGEVENS )